සූකර මද්දව යනු උරු මස්ද? බිම් මල් ද? උන ගසේ දළු වර්ගයක් ද ?

විනය පිටකයේ 14 වන සංඝාදිෂේෂයේත් ඇතුලත් කොට ඇති හා ඉහත සඳහන් මජ්ජිම නිකායේ දක්වා ඇති  බුදුන් වහන්සේගේ දේශනාව අනුව මාංශ අනුභවය තහනම් වන්නේ පහත සඳහන් කරුණු තුන සම්පූර්ණ වුවහොත් පමණනි .
1තමන් වෙනුවෙන්, සත්වයා ඝාතනය කිරීම දැකීම.
2 සත්වයා ඝාතනය කිරීම අසන්නට ලැබී
3 සත්වයා ඝාතනය කල බව සැක ඇතිවීම
වෙනත් ආකාරයෙන් කිවහොත් ඉහත සඳහන් කරුණුවලට බාහිරව මස් අනුභවයෙන් අකුසලක් සිදු නොවන බවයි, තමන් ඕනෑම මස් හෝ මාළු වෙළඳ සැලකින් මිලයට ගෙන අනුභව කිරීම ඉහත ඉගැන්වීමට පටහැනි නොවන්නක් වන අතර එය අකුසල කර්මයක් නොවන බවත්ය පැහැදිලි වන්නේ,මජ්ජිම නිකායේ කරුණුවලට පහතින් නයනාතිලෝක මහා තෙරුන් විසින් සකස් කරන ලද ’බෞද්ධ විශ්ව කෝෂය’ යන ග්‍රන්ථයෙන් ගෙන හැර දක්වා ඇති කරුණුවලින් පැහැදිලි වන සාදක පහතින් දක්වා ඇත්තෙමු,
1   ත්‍රිපිටකයේ සඳහන් කරුණු අනුව බුදුන් වහන්සේ විසින් මාංශ අනුභව කොට ඇති බව.
2 සංඝයා වහන්සේලාට මාංශ අනුභවය තහනම් කරන ලෙස දෙව්දත් තෙරුන් විසින් ගෙනා යෝජනාව බුදුන් වහන්සේ විසින් තරයේම ප්‍රතික්ෂේප කල බව විනය පිටකයේ සඳහන් බව හා
3 සාමාන්‍යයෙන් සංඝයා වහන්සේලාට විනය නීතියක් හැටියට සතුන් දස වර්ගයක මාංශ අනුභවය පමණක් තහනම් කිරීමෙන් (උදා : කොටින්ගේ මාංශල  සර්පයින්ගේ මාංශල  අලින්ගේ මාංශ වැනි) අනිකුත් සත්වයින්ගේ මාංශ අනුභවය අනුමත බව තර්කානුකූලව නිගමනය කිරීමට සිදුවන බව.
පංච සීලයේ පලමුවන සීලය කැඩීමෙන් කර්ම විපාක හැටියට වැඩි ආයුෂ නැතිවීම, බොහෝ ලෙඩ දුක් ඇති වීම, හා බියපත්ව විසීමට සිදුවීම යන කරුණු මෙලෝ වශයෙනුත් මරණින් මතු ඇති භයානක නිරයේ ඉපදීමට සිදුවන බවත් උගන්වන බුදු දහම ව්‍යවභාරයේදීී මාංශ අනුභවය පිළිබඳව ඉතා ලිහිල්ව හා මාංශ අනුභවයට දිරිදීමේ ක්‍රියා හා අදහස් ඉදිරිපත් කර තිබීමෙන්  බුද්ධ දේශනයේ හා බුද්ධ වත් පිලිවෙත් රැකීම අතර සමථයකට පත් කළ නොහැකි  නිශ්චිත පරස්පරයක් ඇති බව මධ්‍යස්ථව සිතන ඕනෑම අයෙකුට පැහැදිලි වනු ඇතැයි  සිතන්නෙමුග  සැබැවින්ම ව්‍යවහාරයේ මාංශ අනුභවයට තහනමක් බුදු දහමේ නොමැති බව ඉහත කරුණුවලින් පැහැදිලි වන්නේයග  දීඝ නිකායේ මහා පරිතිබ්බාන සූත්‍රයේ (බෞද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයෙන් පරිවර්තනය කරන ලද – පිටු 165) බුදුන් වහන්සේට චන්ද විසින් පිළියෙළ කරන ලද දානයේ විස්තර පහත සඳහන් අයුරින් දක්වා ඇත.
’චුන්දල ඔබ පිළියෙළ කළ සුකර මද්දවයෙන් වළඳවන්න.
පිළියෙළ කළ අනිත් කෑම්බීම්වලින් භික්ෂු සංඝයා වළඳවන්නග ’එහෙමයි ස්වාමීනි’ කියා පිළිතුරු දුන් චුන්ද කර්මාණ පුත්‍ර ඒ අන්දමින් වැළඳවිය.භාග්‍යවදන් වහන්සේ : ’චුන්ද ඔබේ ඉතිරි සුකර මද්දව වළලන්න’
චුන්ද දෙවියන් සහිත මරුන් සහිත බඹුත් සහිත ලෝකයෙහි දෙවි මිනිසුන් සහිත සත්ව ප්‍රජාවෙහි තථාගතයන් වහන්සේ හැර එය අනුභව කොට දිරවිය හැකි වෙත කිසිවෙකුත් නොදකිමි” එය පිළිගත්  චුන්ද ඉතිරි සුකර මද්දව වල දමා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත අවුත් වැඳ පසෙක වාඩි විය.
භාග්‍යවදන් වහන්සේ ධර්ම කථාවෙන්  චුන්ද පහදවා නැගී වැඩිසේකග  චුන්දගේ දානය වැළඳූ භාග්‍යවදන් වහන්සේට දරුණු ලෝහිත පක්ඛන්දිකා රෝගය ඇතිවියග  ආචාර්ය එච්ග  එස්ග  එස්ග  නිශ්ශංක විසින් රචිත ’ගෞතම බුද්ධ’නමැති ග්‍රන්ථයේ පෙරවදනෙහි  බුදුන් වහන්සේට ඇති වූ රෝගය පිළිබඳව සඳහන් කර ඇත්තේ ’කුසිනාාරාවට සැතපුම් හයක් පමණ දුරින්  පිහිටි පාවා නම් ගමේ චුන්ද නම් වූ කාර්මිකයාගේ නිවෙසින් අන්තිම දානය වැළඳූ බුදුහු රක්ත අතීසාරයට ගොදුරු වූහ” යනුවෙනි.
බුදුන් වහන්සේගේ දානයට ඇතුලත් කර තිබූ ’සූකර මද්දව’පිළිබඳව විවිධ අංශවලින් පරස්පර අදහස් මතු වී තිබේ, එය විස බිම්මල් වර්ගයක් ලෙසත් උන ගසේ දළු වර්ගයක් ලෙසත් අර්ථ දැක්වීමක් කර ඇත, නමුත් ඉතා ප්‍රවේශමෙන් මහා පරිතිබ්බාන සූත්‍රයේ සඳහන් කරුණු විමසා බැලූවහොත් සත්‍යය අවබෝධ කර ගැනීම අපහසු නොවේ., බුදුන් වහන්සේගේ ශ්‍රේෂ්ඨ ගුණයක් වූ තමන් වහන්සේට පූජා කළ කිසිවක් ප්‍රතික්ෂේප නොකර සිටීම මත පිහිටා උන්වහන්සේ  සුකර මද්දව අනුභව කළත් එය නිශ්චිත වශයෙන්ම දිරවීමට අපහසු යමක් බව උන්වහන්සේ කල් ඇතිවම දැන සිටි බව ඉතා පැහැදිලිය, සූකර මද්දව යන පාලි වචනයේ පදගන සිංහල අර්ථය ඌරු මස් යන්නද ඉතා පැහැදිලිය.
ඌරු මස් දිරවීමට අපහසු ආහාරයක් වන අතර එයින් රක්ත අතීසාරය ඇතිවීමට ඇති ඉඩකඩ ඉතා බොහෝ බව අප සැම ඉතා හොඳින් දන්නා කරුණකි.තම නිවසට අති ශ්‍රේෂ්ඨ උතුමෙකුට ආරාධනා කොට හොඳින් දන්නා විෂ වර්ගයක් යමෙක් ආහාර වට්ටොරුවට ඇතුලත් කරයි යන්න සිතීම මෝඩකමකි.

 

 

පූර්වා නිවාසානුස්මෘති ඥානය හා ත්‍රි විද්‍යා සංකල්පයද හිස් කතන්දරයක්

තේවිජ්ජවච්ඡගොත්ත සූත්‍රයේ තමන්ට සර්වඥතා ඥාණය නොමැති බව ප්‍රකාශ  කරමින්,  තමන්  වෙත  ඇති  ඥාණයන්  පිලිබඳ  කල  සඳහන ගැනද  විමසීමක්  කරන්නට කැමැත්තෙමු. එම සූත්‍රයේ ඉතිරි කොටස පහත සඳහන් ලෙසට දක්වා තිබේ.
’වච්ඡය, ශ්‍රමණ ගෞතම තෙම ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් යුක්තය යයි කියන්නේ නම් එය අසත්‍යයක් නොවේ, සත්‍යයකි. මම වනාහි යම්තාක් කැමති වෙමි නම් අනේක ප්‍රකාර පෙර විසූ භවයන් සිහි කරමි. ජාති එකක් ජාති  දෙකක්……  මෙසේ  අනේක  ප්‍රකාර  වූ  පෙර  විසුම්  සිහිකරන  පූර්වේ  නිවාසානුස්මෘති ඥානය ඇත්තෙමි. චුතුපපාත ඥාණය (සත්වයන්ගේ චුතිය හා උපත දන්නා නුවණ) ඇත්තෙමි. ආශ්‍රවක්ෂය කර ඥානය (කෙලෙස් මැඩ පවත්වන නුවණ) ඇත්තෙමි. වච්ඡය, මේ කියන ලද ති්‍රවිද්‍යාව මා සතුව ඇත. යමෙක් එ බව ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එය අසත්‍යයක් නොවන්නේය. සත්‍යයක්ම වන්නේය. මට එය නින්දා පිිණිස නොවන්නේය.’
තේවිජ්ජ නොහොත් ත්‍රිවිද්‍යාව මෙම සූත්‍ර නාමය අනුව වච්ඡහොත්ත පරිබ්‍රාජකයාද සතුව තිබූ බව වටහා ගැනීම අපහසු නොවන්නේය. එසේනම් බුදුන් වහන්සේට අසමසම යන ගෞරව නාමය යෙදීම එතරම් උචිත නොවන බව පැහැදිලි වන්නේය. උන් වහන්සේට උරුම ව තිබූ ත්‍රිවිද්‍යා ඥාණය  එම යුගයේ  අන්  අයටද  තිබූ  බව  ඉතාමත්ම  පැහැදිලි  කරුණකි.  මෙම  කරුණද  සත්‍ය  වේෂණයකට ලක් කිරීම අපගේ පරමාර්ථයයි. ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් ගවේෂණයකට ලක් කළ හැකි වන්නේ,පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥානය පමණි. චුතුපපාන හා ආශ්‍රව ක්ෂය කර ඥානයන් පිළිබඳ විචාරයක යෙදීම කල නොහැකි කාර්යයකි. පෙර ඉපදීම් පිලිබඳ සඳහන් කරුණු පිලිබඳ කරුණු සොයා බැලීමක් කල හැක.
කෙලෙස් මැඩ පවත්වන (ආශ්‍රව ක්ෂය කර ඥානය) හා සත්වයින් චුතවන හා උත්පත්ති ලබන (චුතුපපාත ඥානය) දැනුම අනාගත ප්‍රකාශනයන් පමණක් වන අතර එවා ගැන ඓතිහාසිකව හා විද්‍යාත්මකව  ගවේෂණයක  යෙදෙන්නට  ඉඩක්  නොමැත.  එසේම විචාරයකට  ලක්කළ  හැකි පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥාණය පදනම් විරහිත එකක් නම් තර්කානුකූලව ඉතිරි ඥාණයන් සම්බන්ධව ඇති ප්‍රකාශනයන්ද ප්‍රතික්ෂේප කරන්නට අනිවාර්යයෙන්ම සිදුවෙනවා.
පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥානය  උපයෝගී  කරගෙන  බුද්ධත්වයට  පෙර  547  වාරයක්  විවිධ ආකාරයේ උපත් ලද බව පැවසූ කරුණු අඩංගු වන්නේ පන්සිය පනස් ජාතක පුස්තකයේය. අපණ්ණක ජාතක විස්තරයෙන් ආරම්භවී වෙස්සන්තර ජාතක විස්තරයෙන් අවසන් වන මෙම මහා ග්‍රන්ථයේ ඉතා වැගත් කරුණු රාශියන් අපට දැනගන්නට ලැබිණ. ගෞතම බුදුන්ගේ බෝධිසත්ව ජීවිතය ආරම්භ වන්නේ සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්ෂයකට පෙර දීපංකර බුදුන් කාලයේ සුමේධ නමින්ය. සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්ෂය යනු අසංඛ්‍ය සතරක් හා කල්ප ලක්ෂයක් යන කාලයයි. අසංඛ්‍ය යනු අංක එක ඉදිරියේ බින්දු 51ක් යෙදීමෙන් ලැඛෙන සංඛ්‍යාවයි.
(ධම_ප්‍රදීපිකාව 55 පරි – 9 පිටුව පූජාවලිය 4 පරි – 44 පිට සද්ධර්මාලංකාරය 2 පරි – 32-33 පිටු, සද්ධර්මරත්නාකරය 9 පරි – 207 පිට).
තවත් අදහසක් නම් අසංඛය යනු ගණනය කළ නොහැකි සංඛ්‍යාවක් යන්නය. බුද්ධිමත් ඔබට අප ආරාධනා කරන්නේ මෙවන් කාල  පරිච්ඡේදයන්  පිළිබඳව  පැවසීම  අතිශයෝක්තියෙනුත්  අතිශයෝක්තියක්  බව  පිලිගන්නට අපහසුතාවයක් තිබේද යන්න ගැන සිතා බලන ලෙසයි. අනිත් අතින් මුළුමහත් විශ්වයේම වයස අවුරුදු බිලියන 20කට වඩා වැඩි නොවන බවයි නූතන විද්‍යාත්මක මතය. මුළුමහත් බෝධි සත්ව සංකල්පය  තැන පුදුම හිතෙන ආකාරයේ කාල පරිච්ඡේදයන් ගැන සඳහන් වීම එහි සත්‍යතාවය ගැන නියත වශයෙන්ම සැකයක් ඇතිකර වන්නකි. නූතන නගර නම් හා මනුෂ්‍ය නම් වර්ෂ බිලියන ගණනකට පෙර එලෙසම පැවතියේ යැයි පැවසීම තවත් පුදුමයෙනුත් පුදුමයට පත් කරවන සිද්ධියකි.
මෙම බෝධි සත්ව ජීවිත චක්‍රය තුල ඇතෙක්, සිංහයෙක්, අශ්වයෙක්, වෘෂභයෙක්, මුවෙක්, සුනඛයෙක්,  හිවලෙක්,  වඳුරෙක්,  හාවෙක්,  ඌරෙක්,  මීයෙක්,  සර්පයෙක්,  ගෙම්ඛෙක්,  මත්ස්‍යයෙක්, කිඹුලෙක්, හංසයෙක්, මොණරෙක්, රාජාලියෙක්, කුකුළෙක්, කොට්ටෝරුවෙක්, ජලචර පක්ෂියෙක්, වලි කුකුළෙක්, කපුටෙක් හා කිඳුරෙක් ආදී වශයෙන් ඉපදී ඇති බව සඳහන් වේ.
කිඳුරා සම්බන්ධව අළුතින් කිවයුත්තක් නැතිමුත් එය උඩුකය මිනිස් රූපයකින්ද, යටිකය මත්ස්‍ය රූපයෙන්ද යුක්තවූ සුරංගනා කථාවන්හි පමණක් සඳහන් වන සත්වයෙකි. ජීවමාන කිඳුරෙක් පිළිබඳව හෝ වඳවී ගිය කිඳුරෙකුගේ ඇට සැකිලි පිළිබඳව කිසිම විද්‍යාත්මක සටහනක්  නොමැත. මුළු මහත්  බෝධිසත්ව සංකල්පයම සුරංගනා කථාවක් බවට පත් කරවන්නට මෙයට වඩා සාක්ෂි හෝ සාධක අවශ්‍ය නොවන බව මධ්‍යස්ථව හිතන ඕනෑම අයෙකුට පිළිගත හැකිවනු ඇතැයි දැඩිව විශ්වාස කරන්නෙමු. අවුරුදු බිලියන ගණනකින් ඈතට දිව යන මෙම කතන්දර තුළ මෙයට පෙර පෘථීවි තලය මත ජීවත්වී දැනට වඳවී ගොස් ඇති කිසිම සතෙක් පිළිබඳව සඳහන් නොමැතිවීමත් ඉන්දියානු භූමි භාගයෙන් පිටත ජීවත්වන කිසිම සතෙක් පිළිබඳවත් සඳහනක් නොමැතිවීමත් පුදුම විය යුතු හේතුවක් බවට පත්වී ඇත.
තමා ජීවත්වූ කාලයේ සිටි සතුන් පිළිබඳව පමණක් දැනුමක් ඇති අයෙකුගේ විස්තර කිරීම් තුළින් ලේඛණ ගතවූ විස්තර පමණක් බවයි මුළු පන්සිය පනස් ජාතක කතන්දර තුළ අඩංගු වී ඇත්තේ. බෝධි සත්ව සංකල්පයේ නිසරු බව හා එය විද්‍යානුකූල අදහසක් නොවන බවට හුවා දැක්වීමට මෙයට වඩා කරුණු අනවශ්‍ය යැයි සිතන්නෙමු. මෙය තුලින් පැහැදිලි වන්නේ පූර්වා නිවාසානුස්මෘති ඥානය පදනම් කරගෙන පැවසුවා යැයි කියන තමන්ගේ පෙර උත්පත්ති කතන්දර විශ්වාස කළ හැකි සත්‍ය තොරතුරු නොවන බව ඕනෑම අයෙකුට පැහැදිලි වනු ඇතැයි සිතන්නෙමු. තමා ලැබුවායැයි කියන ත්‍රි විද්‍යා සංකල්පයද අතිශයෝක්තිය  හා අන්  දහම් සමඟ  තරඟ  කිරීම සඳහා  බෞද්ධ  ලේඛකයන්  ගෙතූ  තවත්  හිස් කතන්දරයක් විනා අන් කිසිවක් නොවන බව ඕනෑම අයෙකුට පැහැදිලි වනු ඇතැයි සිතන්නෙමු.

බෝධි සත්ව සංකල්පය තැන පුදුම හිතෙන ආකාරයේ කාල පරිච්ඡේදයන්

තේවිජ්ජවච්ඡගොත්ත සූත්‍රයේ තමන්ට සර්වඥතා ඥාණය නොමැති බව ප්‍රකාශ  කරමින්,  තමන්  වෙත  ඇති  ඥාණයන්  පිලිබඳ  කල  සඳහන  ගැනද  විමසීමක්  කරන්නට කැමැත්තෙමු. එම සූත්‍රයේ ඉතිරි කොටස පහත සඳහන් ලෙසට දක්වා තිබේ.
’වච්ඡය, ශ්‍රමණ ගෞතම තෙම ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් යුක්තය යයි කියන්නේ නම් එය අසත්‍යයක් නොවේ, සත්‍යයකි. මම වනාහි යම්තාක් කැමති වෙමි නම් අනේක ප්‍රකාර පෙර විසූ භවයන් සිහි කරමි. ජාති එකක් ජාති  දෙකක්……  මෙසේ  අනේක  ප්‍රකාර  වූ  පෙර  විසුම්  සිහිකරන  පූර්වේ  නිවාසානුස්මෘති ඥානය ඇත්තෙමි. චුතුපපාත ඥාණය (සත්වයන්ගේ චුතිය හා උපත දන්නා නුවණ) ඇත්තෙමි. ආශ්‍රවක්ෂය කර ඥානය (කෙලෙස් මැඩ පවත්වන නුවණ) ඇත්තෙමි. වච්ඡය, මේ කියන ලද ති්‍රවිද්‍යාව මා සතුව ඇත. යමෙක් එA බව ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එය අසත්‍යයක් නොවන්නේය. සත්‍යයක්ම වන්නේය. මට එය නින්දා පිිණිස නොවන්නේය.’
තේවිජ්ජ නොහොත් ත්‍රිවිද්‍යාව මෙම සූත්‍ර නාමය අනුව වච්ඡහොත්ත පරිබ්‍රාජකයාද සතුව තිබූ බව වටහා ගැනීම අපහසු නොවන්නේය. එසේනම් බුදුන් වහන්සේට අසමසම යන ගෞරව නාමය යෙදීම එතරම් උචිත නොවන බව පැහැදිලි වන්නේය. උන් වහන්සේට උරුම ව තිබූ ත්‍රි විද්‍යා ඥාණය  එම යුගයේ  අන්  අයටද  තිබූ  බව  ඉතාමත්ම  පැහැදිලි  කරුණකි.  මෙම  කරුණද  සත්‍ය  වේෂණයකට ලක් කිරීම අපගේ පරමාර්ථයයි. ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් ගවේෂණයකට ලක් කළ හැකි වන්නේ.පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥානය පමණි. චුතුපපාන හා ආශ්‍රව ක්ෂය කර ඥානයන් පිළිබඳ විචාරයක යෙදීම කල නොහැකි කාර්යයකි. පෙර ඉපදීම් පිලිබඳ සඳහන් කරුණු පිලිබඳ කරුණු සොයා බැලීමක් කල හැක. කෙලෙස් මැඩ පවත්වන (ආශ්‍රව ක්ෂය කර ඥානය) හා සත්වයින් චුතවන හා උත්පත්ති ලබන (චුතුපපාත ඥානය) දැනුම අනාගත ප්‍රකාශනයන් පමණක් වන අතර එවා ගැන ඓතිහාසිකව හා විද්‍යාත්මකව  ගවේෂණයක  යෙදෙන්නට  ඉඩක්  නොමැත.  එසේම  විචාරයකට  ලක්කළ  හැකි පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥාණය පදනම් විරහිත එකක් නම් තර්කානුකූලව ඉතිරි ඥාණයන් සම්බන්ධව ඇති ප්‍රකාශනයන්ද ප්‍රතික්ෂේප කරන්නට අනිවාර්යයෙන්ම සිදුවෙනවා.
පූර්වේනිවාසානුස්මෘති ඥානය  උපයෝගී  කරගෙන  බුද්ධත්වයට  පෙර  547  වාරයක්  විවිධ ආකාරයේ උපත් ලද බව පැවසූ කරුණු අඩංගු වන්නේ පන්සිය පනස් ජාතක පුස්තකයේය. අපණ්ණක ජාතක විස්තරයෙන් ආරම්භවී වෙස්සන්තර ජාතක විස්තරයෙන් අවසන් වන මෙම මහා ග්‍රන්ථයේ ඉතා වැගත් කරුණු රාශියන් අපට දැනගන්නට ලැබිණ. ගෞතම බුදුන්ගේ බෝධිසත්ව ජීවිතය ආරම්භ වන්නේ සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්ෂයකට පෙර දීපංකර බුදුන් කාලයේ සුමේධ නමින්ය. සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්ෂය යනු අසංඛ්‍ය සතරක් හා කල්ප ලක්ෂයක් යන කාලයයි. අසංඛ්‍ය යනු අංක එක ඉදිරියේ බින්දු 51ක් යෙදීමෙන් ලැඛෙන සංඛ්‍යාවයි. (ධම_ප්‍රදීපිකාව 55 පරි – 9 පිටුව පූජාවලිය 4 පරි – 44 පිට සද්ධර්මාලංකාරය 2 පරි – 32-33 පිටු, සද්ධර්මරත්නාකරය 9 පරි – 207 පිට).
තවත් අදහසක් නම් අසංඛය යනු ගණනය කළ නොහැකි සංඛ්‍යාවක් යන්නය. බුද්ධිමත් ඔබට අප ආරාධනා කරන්නේ මෙවන් කාල  පරිච්ඡේදයන්  පිළිබඳව  පැවසීම  අතිශයෝක්තියෙනුත්  අතිශයෝක්තියක්  බව  පිලිගන්නට අපහසුතාවයක් තිබේද යන්න ගැන සිතා බලන ලෙසයි. අනිත් අතින් මුළුමහත් විශ්වයේම වයස අවුරුදු බිලියන 20කට වඩා වැඩි නොවන බවයි නූතන විද්‍යාත්මක මතය. මුළුමහත් බෝධි සත්ව සංකල්පය  තැන පුදුම හිතෙන ආකාරයේ කාල පරිච්ඡේදයන් ගැන සඳහන් වීම එහි සත්‍යතාවය ගැන නියත වශයෙන්ම සැකයක් ඇතිකර වන්නකි. නූතන නගර නම් හා මනුෂ්‍ය නම් වර්ෂ බිලියන ගණනකට පෙර එලෙසම පැවතියේ යැයි පැවසීම තවත් පුදුමයෙනුත් පුදුමයට පත් කරවන සිද්ධියකි.

බුත්සරණ පැරණි, අවිද්‍යාත්මක විශ්වාසයන්

විද්‍යාත්මක දියුණුවත් සමඟ සොයාගත් කරුණු නොදැන පැරණි, අවිද්‍යාත්මක විශ්වාසයන් පදනම් කරගෙන  කල  ප‍්‍රකාශනයක්  බවට  සැකයක්  ඇතිවීමට  කොහෙත්ම  ඉඩක්  නොමැත්තේය.  විශුද්ධි මග්ගයෙන් බුත්සරණ කර්තෘ උපුටා දක්වන කරුණු කිහිපයක් ඔබගේ කියවීමේ රසය සඳහා ගෙන හැර දක්වන්නට කැමැත්තෙමු.

මහ මෙර’තවද මෙසෙ සිටි මෙලොවැ මහමෙර (මහාමේරු පර්වතය* සුවාසූ දහසක් (84,000* පමණ යොදුන් සාගරයෙහි ගැලී සිටියේයැ, සුවාසූදහසක් පමණ යොදුන් නැගී සිටියෙ යැ, අයමින් (දිගින්* සුවාසූදහසක් යොදුන් පමණ යැ, විතරින් (පළලින්* සුවාසූදහසක් යොදුන් පමණ යැ, එ මහමෙර පූර්වදිග් භාගය රිදීමය යැ, එසෙ හෙයින් එ මුහුණෙහි පෑ පතළ එ දිගැ මුහුදු දිය විරිවාපි රිදී සෙ සුදු යැ, එ මැ මේරුව (මහමේරුව* දකුණු මුහුණ ඉන්ද්‍රනීලමාණික්‍යමය යැ, එහෙයින් එ දිගැ මුහුදු දිය නිල්පැහැ වෙයි, එ මැ මහමෙර පශ්වීම දිශාව පබළුමය යැ, එහෙයින් එ දිගැ මුහුදැ දිය පබළුයෙහි පැහැ සෙ රතැ, එ මැ මෙර ගල උතුරු දිගැ මුහුණ රන්මය යැ එහෙයින් එ දිගැ මුහුදැ දිය රන්වන් පැහැ යැvයි කියා මෙසෙ අනුන් ගෙ උපදෙශයක් නැති වැ තමන් ගෙ බුද්ධීන් මැ පිරිසිඳැ දත්ීබුදුන් සරණ යෙමි”
බුත්සරණ යායුතු – බුත්සරණ – පිටු 43.

සීදන්ත සාගර

’තවද සුමෙරු (මහමෙර* යැ යුගන්ධරයැ යනාදී වූ පව_තනයන් අතුරෙහි මුහුද සීදන්ත සාගර නම් වි යැ. එහි පැන් මොනර පිලක් පවා ලාලූව ගැලී යන පමණ සියුම් බව ඇත්තෙ යැ, එහි සුමෙරු පව_තයෙහි සිටැ යුගන්ධර පව_තය අතුරෙහි සීදන්ත සාගරය සුවාසූදහසක් (84000 )යොදුන් පමණ පළල ඇත්තෙ යැ, යුගන්ධර පව_තයෙහි සිටැ ඊශධර පව_තය අතුරෙහි මුහුද දෙසාළීස්දහසක් (42000 )යොදුන්  පමණ  පළල  ඇත්තෙ  යැ,  ඊශධර  පව_තයෙහි  සිටැ  කරවීක  පව_තය  අතුරෙහි  මුහුද එක්විසිදහසක් (21000) යොදුන් පමණ පළල ඇත්තෙ යැ, කරවීක පව_තයෙහි සිටැ සුදශ_න පව_තය අතුරෙහි මුහුද දසදහස් පන්සීයක් යොදුන් පමණ පළල ඇත්තෙ යැ, සුදශ_න පව_තයෙහි සිට නෙමින්ධර පව_තය අතුරෙහි මුහුද පන්දහස්දෙසියපනස් යොදුන් පමණ පළල ඇත්්තෙ යැ, නෙමින්ධර පව_තයෙහි සිටැ විනතක පව_තය අතුරෙහි මුහුද දෙදහස්සසිය පස්විසි යොදුන් පමණ පළල ඇත්්තෙ යැ, විනතක පව_තයෙහි සිටැ අශ්වකර්ණ පව_තය අතුරෙහි මුහුද එක්දහස්තුන්සිය දොළොස් යොදුන් දෙ ගවු පමණ පළල ඇත්තෙ යැ, මෙහි සුමේරුව පිරිවරා සුගන්ධර පව_තය සිටියෙ යැ, සුගන්ධර පව_තය  පිරිවරා ඊශධර පව_තය සිටියෙ යැ, ඊශධර පව_තය පිරිවරා කරවීක පව_තය සිටියෙ යැ, කරවීක පව_තය පිරිවරා සුදශ_න පව_තය සිටියෙ යැ, සුදශ_න පව_තය පිරිවරා නෙමින්ධර පව_තය සිටියෙ යැ, නෙමින්ධර පව_තය පිරිවරා විනතක පව_තය සිටියෙ යැ, විනතක පව_තය පිරිවරා අශ්වකණ_ පව_තය සිටියෙ යැvයි ගුරු කෙනකුන් අතින් අසා නො දැනැ, ශාස්ත‍්‍රයක් බලා නො දැනැ, තමන්ගේ ස්වයම්භූඥානයෙන් දත්තා වූ ’බුදුන් සරණ යෙමිv බුත්සරණ යායුතු – (බුත්සරණ පිටු 44)

සිද්ධාර්ත උපතේදී සිදුවූ වාර්තාගත ආශ්චර්යමත් සිදුවීම් පිළිබඳව මතභේදාත්මක මත

සිද්ධාර්ත උප්පත්තිය පිළිබඳව ඇති දින වකවානු හා ස්ථාන පිළිබඳව මතභේදාත්මක මතයන්ට අමතරව උපතේදී සිදුවූ වාර්තාගත ආශ්චර්යමත් සිදුවීම් පිළිබඳව ඔබගේ අවධානය යොමුකරන්නට කැමැත්තෙමු’
සිද්ධාර්ත බෝසතුන් හා අනෙකුත් බෝසත් උප්පත්තියකදී සිදුවන පොදු ධර්මතාවයන් දීඝනිකායේ මහපදාන සූත‍්‍රයේ විස්තර කොට ඇති අයුරු පහත දක්වා ඇත්තෙමු’
01’ අඳුර දුරු වී මුළු ලෝකය පුරාම මහා එළියක් පැතිර යයි’
02’ සිව්වරම් දෙව්වරු බෝසත් මවට සතර දිග රැුකවල් යොදති
03’ පුතු පිළිසිඳ ගත් දින සිට බෝසත් මව තුළ සරාගික අදහස් පහළ නොවෙයි’ මව මනාව සිල් රකියි’
04’ බෝසත් පුතා මවට ලෙඩදුක් වැළදෙන්නේ නැත’ දරුවා කුසතුළ හොඳින් වැඩෙයි’
05’ බෝසත් පුරා දසමසක්ම මව්කුසතුළ සිටියි’
06’ බෝසත්වරයකු ඉපදී දින හතකින් මව මියගොස්  තුසිත දෙව්ලොව උපත ලබයි’
07’ බෝසත් මව හිටිවනම සිට දරුවා ප‍්‍රසූත කරයි’ පළමුව දරුවා දෙවියන් විසින් පිළිගනු ලැබේ’
08’ බෝසත් දරුවාගේ සිරුරෙහි මළමූත‍්‍රා කිසිවක් ගෑවෙන්නේ නැත’
09’ උපන් විගස බෝසත් කුමරු නහවන්නට උණු හා සීතල දිය දහර දෙකක් අහසින් වැටෙයි’
10’ බෝසත් කුමරු ඉපදුණු විගසම පියවර හතක් ඉදිරියට ගොස් සිංහ නාද කරයි’


බුද්ධ චරිත ග‍්‍රන්ථ රාශියක් කියාව බැලීමි’ විශේෂයෙන්ම අති පූජ්‍ය බලංගොඩ ආනන්ද මෛත‍්‍රිය මහනාහිමියන් රචිත බුද්ධ චරිතයද” ඥාණමෝලී හිමි විසින් රචිත පාලි ත‍්‍රිපිටකයෙහි සඳහන් පරිදි බුද්ධ චරිතය නමැති ඉංග‍්‍රීසි ග‍්‍රන්ථය ද බෙහෙවින් පරිශීලනය කළෙමි’ විනය පිටකය හා සුත‍්‍ර පිටිකයට අයත් ග‍්‍රන්ථ සියල්ල පාහේ වසරකට අධික කාලයක් පරිසීලනය කළෙමි.අප පුදුම වන්නේ සියල්ල පරිසීලනය කොට පිටකාගත කරුණු නොසලකා හැරීම සම්බන්ධයෙනි’
සමහර විට ත‍්‍රිපිටකයේ සමහර කරුණු නූතන යුගයේ විද්‍යා හා තාක්ෂණ දියුණුව සමග නොසැසදෙන බව සිතා නොසලකා හැරීම එක් එක් දහම් කර්තෘවරුන් විසින් කරන්නට පටන් ගත්තේ නම් නියත වශයෙන්ම මුළු මහත් බුුදු දහම් සංකල්පයම අති මහත් බරපතල ගැටළුවකට වේ .’ ආචාර්ය නිශ්ශංකයන්ගේ පරිශීලනයට ලක්වූ බව සඳහන්ව අති පූජ්‍ය බලංගොඩ ආනන්ද මෛත‍්‍රිය මහනාහිමියන් රචිත බුද්ධ චරිතය පිළිබඳව තවත් වැදගත් ග‍්‍රන්ථයක සඳහන් කරුණු ද ඔබගේ අවධානයට ඉදිරිපත් කරන්නට කැමැත්තෙමු’
ඞී’ ඒි ඇන් සේනාරත්න මහතා විසින් රචිත ඬඬබුදුන් නොවදාළ ධර්මඬඬ යන ග‍්‍රන්ථයෙහි සිද්ධාර්ත උත්පත්තිය ගැන සඳහන් කරුණු විමසා බලමු’ එයට පෙර මෙම ග‍්‍රන්ථය ගැන බෞද්ධ විද්වතුන් එම ග්‍රන්තයේම  දක්වා ඇති අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නට කැමැත්තෙමු‍්‍ර.
01’ දෙහිවල ඇන්ඩර්සන් පාරේ  බෞද්ධ සංස්කෘතික  මධ්‍යස්ථානයේ අධ්‍යක්ෂක තැන්පත් පූජ්‍ය කිරම විමලජෝති ස්ථිවරයන් වහන්සේ
“පොත ඉතා අඟනේය’ අඩංගුව ඇත්තේ බෙහෙවින්ම කාලෝචිත විමසිලිමත් විය යුතු අදහස් රැුසකි”
02’ මහාචාර්ය කාලෝ පොන්සේකා මැති තුමා’
“මෙය බැලූ බැල්මට පුදුම ඵලවන සුළු නමක් තිබෙන පොතකි’ මේ පොතේ අඩංගු කරුණු මේ ආකාරයට ප‍්‍රසිද්ධියේ ප‍්‍රකාශ කරන්නට නම් යමෙකුට අසමාන චිත්ත ධෛය_යක් තිබිය යුතුය”
03’ මහනුවර තරුණ බෞද්ධ සංගමයේ ගරු භාණ්ඩාගාරික යසපාල වනසිංහ මැතිතුමා “මෙම පොතෙන් පෙන්වා දී ඇති කරුණු බෙහෙවින් අගය කරමි’ මේ කරුණු ග‍්‍රන්ථාරූඪ කිරීමට දක්වා ඇති නිර්භීත භාවයද අගය කරමි’”
දැන් එම ග‍්‍රන්ථයේ සිද්ධාර්ත උත්පත්තිය පිළිබඳව දක්වා ඇති කරුණු විමසා බලමු’
“බලංගොඩ ආනන්ද මෛත‍්‍රිය හිමියන් 1928 දී දහම් පාසැල් සිසුන් සඳහා ලියූ බුද්ධ චරිතය පොතේ සිද්ධාර්ත කුමාරෝත්පත්තිය මෙසේ වර්ණනා කර ඇත’
බෝසතාණන් මවු කුසින් බිහිවුන හැටියේම හතර දෙනෙක් බ‍්‍රහ්මයෝ එතුමාණන් රන් දැලින් පිලිගත්හ’ ඔවුන්ගේ අතින් වරම් රජහුද ඔවුන් අතින් ඇමතියෝද පිළිගත්හ’ ඉන්පසු බෝසතාණන් බිමට බැස පියුම් පිට සත් පියවරක් වැඩ සත්වන පියරරෙහි සිට “” මම ලොවට අග‍්‍රවෙමි’ ජ්‍යෙෂ්ඨ වෙමි” ශ්‍රේෂ්ඨ වෙමි””  මේ මාගේ අන්තිම ඉපැත්මය’ දැන්මට පුනර්භාවයක් නැතැඬයි මධුර ස්වරයෙන් අභිත සාධු නාද කළහ’”
ආනන්ද මෛත‍්‍රිය හිමිගේ මෙම වර්ණනාවට අනුව පැන නගින ප‍්‍රශ්න කිහිපයක් වෙයි’ ඒවා නම් :-
01’ බ‍්‍රහ්මයෝ හතර දෙනා ගෙන ආ රන්දැල රනින් කළ දැලක් නම්” එය රන්වූවත් රිදී වූවත් වෙනත් ලෝහයක් වූවත් එම ලෝහ දැල් එවේලේ උපන් කුමරුන්ගේ ලපටි හම තුවාල නොකළේ ද? (රන්වන් පැහැති කපු නූලෙන් වියන ලද සිනිඳු සලූවක් වී නම් එය වෙනම කරුණකි)
02’ අලූත උපන් දරුවෙකු කෙලින් හිඳ ගැනීමට පවා මාස කිහිපයක් ගනියි නම් මෙම කුමරුවා ඉපිද විනාඩි කිහිපයකින් පොළොවට බැස ඇවිද්දේ ද?
03’ ගොහොරු මඬේ හටගන්නා පියුම් එක්වරම සල් උයන් තද පොළොව මත හට ගත්තේද?
04’ සිහින් නටුවකින් සමබර බව රඳවාගෙන තිබෙන මල මතට කුමරු පා තැබූ විට මල කඩා වැටුනේ නැද්ද?
05’ කුමරුන්ගේ මව්බස පාලි වුවද ඉපිද විනාඩි කිහිපයක් ඇතුලත ඬඬඅග්ගෝ හමස්මි’’’වැනි  ගාථාවක්  ශබ්ද නගා කීමට කුමරු සමත්වී ද?

මේ ප‍්‍රශ්නවලට ලැබෙන සරල පිලිතුර වනුයේ බුදු වීමට පහල වුන උත්තමයාගේ පින් මහිමයෙන් එම ආශ්චර්යමත් දේ සිදු වූ බවයි’ එවිට පැන නගින අතුරු ප‍්‍රශ්නය නම් එසේ නම් එවන් පින් මහිමයක් ඇති උත්තමයා ඉපිද සකල ක්ලේශයන් ප‍්‍රහීන කර ලොව්තුරා බුද්ධත්වයට පත්ව හතලිස් පස් වසරක් දෙවි බඹුන් සහිත සකල ලෝකයට ධර්මාවබෝධය සහ නිර්වාණාබෝධය කර පිරිනිවන් පාන විටද එවැනි ආශ්චර්යයන් සිදු නොවී උන්වහන්සේ දුබල මහලූ සාමාන්‍ය මිනිසෙකු මෙන් ලෙඩ දුක් වැළඳී වේදනා විඳ පිරිනිවන් පා වදාලේ ඇයි ? යන්නය’
අප කුඩා කල නම් ගුරුවරයා කියනා දෙය නිශ්ශබ්දව අසා සිටියා මිස ප‍්‍රශ්න කිරීමට එතරම් පෙළඹුනේ නැත’ එහෙත් වර්තමාන පරම්පරාව එසේ නොවේ’
එච්චර පුංචි බබා නැගිටලා ඇවිද්දේ කොහොමද? අපටවත් කියවන්න බැරි එම ගාථාව ඒ බබා කිව්වේ කොහොම ද?
අද ගුරුවරයාට ශිෂ්‍යයන්ගේ මෙවැනි ප‍්‍රශ්නවලට උත්තර දීමට සිදුවේ’ ඒ නිසාදෝ ක‍්‍රමක‍්‍රමයෙන් මෙම සාම්ප‍්‍රදායික අභව්‍ය වර්ණනා බුදු සිරිතෙන් ඉවත්වන බව පෙනේ’