මනඃකල්පිත හා මිනිස් විචාරයට කෙහෙත්ම පිළිගත නොහැකි කතාන්දර

පන්සීය පනස් ජාතක පොතේ දැක්වෙන බොහෝ පරිවාර කථා ඉතා රසවත්ය” ශෝකය” භය”ත්‍රාසය” සතුට ආදි හැඟීම් පහළ කිරීමේ ශක්තියක් තිඛෙන බැවින් නාට්‍ය” කාව්‍ය” ආදියට ද පත්විය’ කුස ජාතකය” මහා සුතසෝම ජාතකය” වෙස්සන්තර ජාතකය ආදි කථා නොදන්නෝ නැත’ එහෙත් මේ කථාවල විශ්වාසනීයත්යක් නැති බැවින් අද භාවිතයෙන් බැහැරව ගොස් බණට පවා ජාතක කථා මාතෘකා නොවේ’(පිටු 50-53)

ඉහතින් උපුටා දැක්වූ කොටස කියවූ පසු මා පත්වූයේ භයානක ආත්ම භංගත්වයකට හා ව්‍යාකූලත්වයකටය’ නූතන බුදු දහමේ කොතෙක් දුරට බුදුන්ගේ දේශණා අඩංගු වී ඇති දැයි යන්න නිශ්චිත වශයෙන්ම ඔනෑම අයෙකුගේ මනසට නැගෙන ප්‍රධානතම ප්‍රශ්ණය වන්නේය’ ශ්‍රද්ධාවෙන් හා භක්තියෙන් කියවන මෙවන් කථා මනඃකල්පිත හා මිනිස් විචාරයට කෙහෙත්ම පිළිගත නොහැකි කතාන්දර තුළින් ලැබිය හැකි ඵලය කුමක් ද යන්න ඊළඟට මතුවන වැදගත්ම ප්‍රශ්ණය වන්නේය’ නූතන බුදු දහම පිළිබඳව උපුටා නොදක්වාම බැරි කොටසක් පහතින් ගෙන හැර දක්වා ඇත්තෙමු’

පරිනිර්වාණයට අවුරුදු සිය ගණනකට පසුව උන්වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයෝ තම ශාස්තෘවරයාගේ ඉගැන්වීම වටා ආගමක් සංවිධානය කළහ’ එය සංවිධාන කරද්දී ඔවූහු වෙනත් ඇදහිලි ද සංකල්ප ද විවිධ හාස්කම් ද” ගුඪත්වය ද” නිමිති ශාස්ත්‍ර ද” වර්ගී කරණයන් ද” යන්ත්‍ර හා මන්ත්‍ර ද” යාතිකාවන් ද”   ආදි වශයෙන් මුල් ඉගැන්වීම්වල නොවූ පුද පූජා විධි අන්තර්ගත කළහ’ මෙවැනි පිටස්තර ආගමික ඇදහිලි හා ව්‍යවහාරයන් ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ අවධියේදී බොහෝ අය මුල් දේශනාවල සඳන් වටිනා ව්‍යවහාරයන් සංවර්ධනය කර ගැනීම පැහැර හැරියහ’ (බෞද්ධ විශ්වාස විමර්ශනය – පිටුව 70)

ඉහත ග්‍රන්ථයේ කර්තෘ” මැලේසියාවේ හා සින්ගප්පූරුවේ සංඝනායක දූරය දැරූ හා දැනට අපවත් වී වදාළ ආචාර්ය කිරින්දේ ධම්මා නන්ද නා හිමියන්” දැනට අප මෙතෙක් සාකච්ඡා කළ හා එයට අමතරව මුළු මහත් නූතන බුදු දහමම අර්ථ විරහිත බුද්ධ භාෂිත දේශනාවන් විකෘති කොට ඉදිරිපත් කොට ඇති එකක් බව ඉතා හොඳින් පැහැදිලි කොට දක්වා ඇත’ මීලගට පන්සිය පනස් ජාතක විවරණයෙහි දක්වා ඇති පරිදි එහි සංයුතිය ගැන විමසා බලමු’

පන්සිය පනස් ජාතක පොත 550 ජාතකය ලෙස නම් කර තිබුණද එහි ඇත්තේ ජාතක කථා 547ක් බව බොහෝ දෙනා දනිති’ එහෙත් ඇත්ත වශයෙන් ජාතක කථා ලෙස සැලකිය හැකි කථා ඇත්තේ 520ක් පමණය’ එසේ පවසන්නේ ජාතක කථාවක් වීමට නම් ඒ එක් එක් කථාව බෝධිසත්වයන්ගේ උපතක් හා සම්බන්ධ විය යුතු බැවිනි’ කථාවක් තිබුණ පමණින් එය ජාතක කථාවක් වන්නේ නැත’ නිදසුනක් වශයෙන් උම්මග්ග ජාතකය ගතහොත් එහි බෝසත් මහෞෂධ පඩි වශයෙන් උපත ලබා තිබේ’ උම්මගග ජාතකයේ දැක්වෙන ප්‍රශ්න (බොහො~ ප්‍රශ්නය” සිරිමන්ද ප්‍රශ්නය ආදිය) මහෞෂධ පඩිතුමා විසඳු ප්‍රශ්න මිස වෙන වෙනම ආත්මවල ඉපිද විසඳූ ප්‍රශ්න නොවන බැවින් එම ප්‍රශ්න ජාතක කථා නොවෙති’ උම්මග්ග ජාතකයේ මෙවැනි ප්‍රශ්න 30ක් තිඛෙන බව පන්සිය පනස් ජාතක පොතේ පෙන්වයි’ ඉන් යට දැක්වෙන ප්‍රශ්න 12 ජාතක කථා වශයෙන් වෙන්කර මාතෘකා හා අංක දී තිබේ’

අංක 110 – සබ්බසංහාර පඤ්ඤ ජාතකය

අංක 111 – ගදුබ පඤ්ඤ ජාතකය

අංක 112 – අමරා දේවි පඤ්ඤ ජාතකය

අංක 169 – කතණ්ඨක පඤ්ඤ ජාතකය

අංක 191 – සිරිකාලකණ්ණි ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 463 – මෙණ්ඩක ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 492 – සිරිමන්ද ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 502 – පංචපණ්ඩිත ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 509 – දකරක්ඛ ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 545 – දේවතා ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 546 – ඛජAජෝපතක ප්‍රශ්න ජාතකය

අංක 547 – භූරි පඤ්ඤ ජාතකය

10මේ කථා දොළහ ආත්ම දොළහක දී සිදු වූදේ නොවේ’ එය මහෞෂධ පඩිZව උපන් ආත්මයේ දී ඔහු විසින් විසඳූ ප්‍රශ්නය’ එබැවින් මේ සියල්ල එක් ජාතක කථාවක කොටස්ය’ මීට අමතරව තවත් කථා 4ක් සඳහා අංක සහ මාතෘකා තිබේ’ එහෙත් කථාවක් නැත’ ඒ මෙසේය’

අංක 274 දුලූසි ජාතකය 435 චතුපෝසථ ජාතකය අංක 337 තද්ධරි ජාතකය 457 චුල්ල කුණාල ජාතකය’

මේ කථා 4 ගැන වෙනත් කථා 4ක් කියවන සේ දක්වා ඇත’ මෙසේ අංක හා මාතෘකා දීමෙන් කථා ගණන සංඛ්‍යාත්මකව වැඩි වුව ද ජාතක කථා ගණන් වැඩි නොවෙයි’ මෙයත් හැර තවත් කථා 4ක් එකම කථාව දෙවන වරට සාරාංශය වශයෙන් දක්වා අංකයන් හා මාතෘකාවන් දී තිබේ’ සාරාංශ කථාව සහ එහි මුල් කථාව යන දෙකෙහිම බෝධිසත්වයෝ ඉපිද ඇත්තේ එක ජාතියක පමණය’

95 – තේර පත්ත ජාතකය එහි සාරාංශය 131 පංචගරුක ජාතකය’

98 – පරෝසහස්ස ජාතකය එහි සාරාංශය 100 පරෝසක ජාතකය’

531 – මහා ජනක ජාතකය එහි සාරාංශය 52 චුල්ල ජනක ජාතකය’

455 – සංවර ජාතකය එහි සාරාංශය 8 ගාමිණි ජාතකය’

මේ හැර එකම කථාව දෙවරක් හෝ වැඩි ගණනක් සඳහන් වන අවස්ථා තුනක් තිබේ’ එනම්:

365 දීඝ කෝසල ජාතකය හා 421 කෝසාම්බි ජාතකය එකම කථාවකි’

281 සෙය්‍යංස ජාතකය සහ 346 මණිකුණ්ඩල ජාතකය සහ 350 ඝත ජාතකය එකම කථාවකි’

64 දුරාජාන ජාතකය සහ 65 අනභිරති ජාතකය එකම කථාවකි’

මේ අතර එකම කථාව දෙකට ඛෙදා ජාතක කථා දෙකක් ලෙස ද පෙන්වා ඇත’ එනම්:361 සාලිය ජාතකය සහ 362 නවසාර ජාතකය දෙකට ඛෙදා ඇති එකම කථාවකි’

146 පුෂ්පරත්න ජාතකය සහ 296 කාම විලෝපන ජාතකය ද එවැන්නකි’ මෙසේ බලන කල පෙර දක්වා ඇති උම්මග්ග ජාතකයේ කථා 12ට අතිරේකව තවත් කථා 15ක් වෙනම ජාතක ලෙස පෙන්වා තිබේ’ එවිට මුළු කථා 547 න් කථා 27ක් (12+15=27 අඩු කළ විට ඉතිරිවන්නේ කථා 520 කි’

වෙනත් සංඛ්‍යාත්මක විස්තර

ප’ප’ජා පොතේ දැක්වෙන මුළු කථා ගණන     547

බෝසත් වශයෙන් උපත ලැබූ මුළු කථා ගණන    526

බෝසත් සඳහන් නොවන කථා ගණන     21

බරණැස බ්‍රහ්මදත්ත රජ සඳහන් වන කථා ගණන  419

බෝසත් මිනිස් බව ලැබ සිටි ආත්ම ගණන   342

බෝසත් දෙවියෙකුව සිටි ආත්ම ගණන   63

බෝසත් පක්ෂියකුව සිටි ආත්ම ගණන    55

බෝසත් වෙනත් තිරිසන් බව ලැබ සිටි ආත්ම ගණන   66

බෝසත් සඳහන් නොවන කථා ගණන   21

බෝසතාණෝ උපන් ආත්ම 11

මිනිස් දෙවි

තපස් – 58

ශක්‍ර – 14

රජ – 80

දෙවි – 7

ඇමති – 30

වෘක්ෂ දෙවි – 41

පුරෝහිත – 17

බ්‍රහ්ම – 1

සිටු – 26

බමුණු – 27

දිසා පාමොක් – 18

පඩි – 12

ගොවි – 8

වෙළඳ – 21

ගැමි – 11

වෙනත් – 34

=342

පක‍ෂි වෙනත් තිරිසන්

වටු – 5

අශ්ව – 3

පරවි – 6

ඇත් – 5

කපුටු – 2

ගව – 10

ගිරා – 8

වඳුරු – 11

මයුර – 4

මුව – 6

කැට කිරිලි – 1

සිංහ – 8

ළිහිණි – 8

හිවල් – 2

හංස – 7

බලූ – 1

කෑරල – 2

මී – 2

ගුරුළු – 2

තලගොයි – 3

කුකුළු – 2

නාග – 4

දියකාවා – 1

ඌරු – 2

වෙනත් – 7

කිඳුරු – 1

=55

මැඩි – 1

මාළු – 3

වෙනත් – 4

=66

526 + 21 = 547

21 + 342 + 63 + 55 + 66 = 547

ඉහත විස්තර වලින් තහවුරු වන කරුණු ඔබට ඉදිරපත් කරන්නට අදහස් කරන්නෙමු’

පන්සීය පනස් ජාතක ග්‍රන්ථයේ අඩංගු කරුණු නියතවශයෙන්ම බුදුන් වහන්සේ විසින් දේශන කරන ලද්දක් බවට පිලිගැනීමට කොහෙත්ම හැකියාවක් නොමැති බව’